پزشکی بالینی ابن سینا، جلد ۳۱، شماره ۳، صفحات ۱۷۰-۱۷۷
عنوان فارسی کارآمدی برنامه نظریه‌محور ارتقای رفتارهای مرتبط با بهداشت خواب سالمندان
چکیده فارسی مقاله سابقه و هدف: اختلالات مربوط به کیفیت و کمیت خواب یکی از مهم‌ترین مسائل دوران سالمندی است. هدف از مطالعه حاضر تعیین کارآمدی برنامه آموزشی مبتنی بر نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده در ارتقای رفتارهای مرتبط با بهداشت خواب در سالمندان بوده است.
مواد و روش‌‌ها: این مطالعه یک مداخله کارآمدی شبه‌ تجربی در میان 60 نفر از سالمندان شهر همدان در دو گروه مداخله (30 نفر) و کنترل (30 نفر) انجام شد. توسعه، پیاده‌سازی و ارزش‌یابی برنامه مداخله بر اساس نیازسنجی مبتنی بر نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده و بهره‌گیری از رویکرد نقشه‌نگاری مداخله انجام شد. اطلاعات قبل و دو ماه پس از پیاده‌سازی برنامه با بهره‌گیری از نرم‌افزار SPSS نسخه 16 تجزیه‌ و تحلیل شد.
یافته‌ها: میانگین نمره ساختارهای نگرش، کنترل رفتار درک‌شده و قصد رفتار پس از پیاده‌سازی برنامه در سالمندان گروه مداخله به طور معناداری بالاتر بوده است (05/0 > P). اندازه اثر برآوردشده براساس شاخص دی کوهن برای ساختارهای نگرش (7/0) و کنترل رفتار درک‌شده (6/0) «متوسط»، قصد (83/0) «بسیار بزرگ»، هنجارهای ذهنی (16/0) و رفتارهای مرتبط با بهداشت خواب (06/0) «کم» برآورد شد.
نتیجه‌گیری: یافته‌های امیدوارکننده‌ای در ارتقای قصد انجام رفتارهای مرتبط با بهداشت خواب پس از پیاده‌سازی برنامه مشاهده شد. به نظر می‌رسد از نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده بتوان به عنوان چارچوبی در توسعه، پیاده سازی و ارزشیابی برنامه‌های ارتقای رفتارهای مرتبط با بهداشت خواب در سالمندان استفاده کرد.
 
کلیدواژه‌های فارسی مقاله خواب، سالمندی، کارآمدی
عنوان انگلیسی Efficacy of the Theory-Based Program for Improvement of Sleep Hygiene Behaviors of the Elderly
چکیده انگلیسی مقاله Background and Objective: Disorders related to the quality and quantity of sleep are among the most important issues of old age. In this regard, the present study aimed to determine the efficacy of an educational program based on the theory of planned behavior for the improvement of sleep hygiene behaviors in the elderly.
Materials and Methods: This semi-experimental study with efficacy intervention was performed on 60 elderly people in Hamadan City, Iran who were divided into the intervention (n=30) and control (n=30) groups. Development, implementation, and evaluation of the intervention program were carried out based on needs assessment by using the theory of planned behavior and intervention mapping approach. The data collected before and two months after the implementation of the program were analyzed in SPSS software (version 16).
Results: The average scores for attitude, perceived behavior control, and intention significantly increased in the intervention group after the implementation of the program (P<0.05). The estimated effect sizes, based on Cohen's d index, were moderate for attitude (0.7) and perceived behavioral control (0.6), and very large for intention (0.83). However, the estimated effect sizes for subjective norms (0.16) and sleep hygiene behaviors (0.06) were low.
Conclusion: The results were promising in terms of enhancing the intention to engage in sleep hygiene behaviors following the implementation of the program. This suggests that the theory of planned behavior can serve as a useful framework for the development, implementation, and evaluation of programs aimed at the improvement of sleep hygiene behaviors among older adults.
 
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Aging, Efficacy, Sleep
نویسندگان مقاله مهدی میرزایی علویجه | Mehdi Mirzaei-Alavijeh
Social Development and Health Promotion Research Center, Health Policy and Promotion Research Institute, Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran
مرکز تحقیقات توسعه اجتماعی و ارتقای سلامت، پژوهشکده سیاستگذاری و ارتقای سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

حبیب الله خزایی | Habibolah Khazaie
Sleep Disorders Research Center, Health Policy and Promotion Research Institute, Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran
مرکز تحقیقات اختلالات خواب، پژوهشکده سیاستگذاری و ارتقای سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

مهشاد طاهرپور | Mahshad Taherpour
Social Development and Health Promotion Research Center, Health Policy and Promotion Research Institute, Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran
مرکز تحقیقات توسعه اجتماعی و ارتقای سلامت، پژوهشکده سیاستگذاری و ارتقای سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

فرزاد جلیلیان | Farzad Jalilian
Social Development and Health Promotion Research Center, Health Policy and Promotion Research Institute, Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran
مرکز تحقیقات توسعه اجتماعی و ارتقای سلامت، پژوهشکده سیاستگذاری و ارتقای سلامت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

نشانی اینترنتی http://sjh.umsha.ac.ir/browse.php?a_code=A-12-2056-3&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده پزشکی اجتماعی
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات