بین رشته ای دین و سلامت ابن سینا، جلد ۱، شماره ۱، صفحات ۲۷-۴۱
عنوان فارسی روند شکل‌گیری خیریه‌های درمانی استان همدان در دوران پهلوی (از ۱۳۰۴ تا ۱۳۵۷ خورشیدی)
چکیده فارسی مقاله اهداف: پیشینه انجام امور خیریه در ایران زمین به دوران باستان بازمی‌گردد. این سنت حسنه در دین مبین اسلام نیز ترویج شد به‌طوری که در جای‌جای قرآن کریم، خداوند همواره انسان‌ها را به احسان و امور خیریه تشویق نموده است. در دوران معاصر نیز خیران نیک‌اندیشی در استان همدان بودند که از کیسه فتوت خود، اقدام به تاسیس مراکز درمانی نمودند. هدف از نوشتار پیش رو، ارایه تاریخچه مختصری از خیریه‌های درمانی به‌منظور بررسی روند شکل‌گیری این مراکز در استان همدان در طول دوران پهلوی است؛ چرا که با گسترش خیریه‌های درمانی و نهادینه‌سازی آن در جامعه امروز نیز می‌توان در حل بخشی از مشکلات حوزه بهداشت و درمان قدم‌های مثبتی برداشت. مواد و روش‌ها: این جستار با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی، بر پایه روش تاریخ‌نگارانه مبتنی بر تحلیل محتوای متون و منابع مرتبط با موضوع تحقیق مانند کتب، اسناد، جراید و همچنین به مدد تاریخ شفاهی و نیز تجسس در بانک‌های مقالات نظیر ensani.ir و noormags.ir به انجام رسیده و پس از گردآوری داده‌ها، روند شکل‌گیری خیریه‌های درمانی استان همدان بین سال‌های 1304 تا 1357 را مورد بررسی قرار داده است. یافته‌ها: ایجاد خیریه‌های درمانی در همدان، سنتی دیرپا بوده که به زمان وزارت خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی بازمی‌گردد. در دوران پهلوی اول، بازگشت محصلین از اروپا و روند روبه‌رشد علم طب موجب شد تا ایجاد مراکز درمانی در همدان مانند سایر نقاط ایران احساس شود. در دوره پهلوی دوم نیز حمایت‌های حکومت از امور عام‌المنفعه و ایجاد نهادهایی همچون شیر و خورشید، باعث شد تا افراد خیر و نیکوکار به تاسیس چنین مراکزی در کنار مراکز دولتی اهتمام ورزند و به پیروی از سفارشات دین مبین اسلام، درصدد دستگیری از نیازمندان و رفع نیازهای آنان در حوزه سلامت برآیند. نتیجه‌گیری: عوامل زیر در تاسیس خیریه‌های درمانی استان همدان در دوران پهلوی دخیل بوده‌اند: 1- معضلات اجتماعی ناشی از نابسامانی‌های سیاسی؛ 2- کم‌توجهی برخی دولت‌ها و سردمداران به امور بهداشتی و درمانی در مقایسه با امور سیاسی؛ 3- عمل به آموزه‌های مذهبی و اهتمام به انجام امور خیریه و عام‌المنفعه به تاسی از پیشوایان دینی؛ 4 -کمبود اماکن و امکانات بهداشتی و درمانی در بخش دولتی؛ 5- اوضاع آشفته مالی دولت‌ها؛ 6- رواج تفکر نوع‌دوستی و بازتاب حرکات بشردوستانه کشورهای مختلف در ایران؛ 7- میل به مشارکت و گسترش همیاری‌های اجتماعی و مدنی و علاقه افراد به برجای‌گذاشتن نام نیک پس از خود.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله استان همدان، خیرین سلامت، خیریه‌های درمانی، دوران پهلوی، بهداشت و درمان
عنوان انگلیسی The Process of Formation of Medical Charities in Hamedan province during the Pahlavi Era (from 1925 to 1979)
چکیده انگلیسی مقاله Aims: The history of charity in Iran dates back to ancient times. This good tradition was also promoted in the religion of Islam, so that everywhere in the Holy Quran, God has always encouraged people to do good deeds and charitable deeds. In the contemporary era, benevolent philanthropists in Hamedan province followed his path and established medical centers from their own bags. The purpose of this article is to provide a brief history of medical charities in order to examine the formation of these centers in Hamadan province during the Pahlavi era. Because the expansion of medical charities and its institutionalization in today's society can also take positive steps to solve some of the problems in the field of health and treatment. Materials & Methods: This article uses descriptive-analytical method and library and documentary studies, based on historiographical method based on content analysis of texts and resources related to the research topic such as books, documents, newspapers and also with the help of oral history and bank espionage. Articles such as ensani.ir and noormags.ir have been done and after collecting data, the process of formation of medical charities in Hamadan province between 1925 and 1979 has been studied. Findings: The establishment of medical charities in Hamedan has been a long-standing tradition that dates back to the time of Khajeh Rashid al-Din Fazl Ol-lah Hamedani ministry. During the first Pahlavi era, the return of students from Europe and the growing trend of medicine made the establishment of medical centers in Hamedan feel like in other parts of Iran. In the second Pahlavi period, the government's support for public affairs and the establishment of institutions such as the Lion and the Sun caused charitable people to establish such centers alongside government centers and follow the orders of Islam to arrest the needy and eliminate the needy. Meet their health needs. Conclusion: The following factors were involved in the establishment of medical charities in Hamadan province during the Pahlavi era: 1- Social problems caused by political unrest, 2- Lack of attention of some governments and leaders to Health and medical affairs in comparison with political affairs, 3- Practicing religious teachings and trying to do charitable and public benefit affairs with the help of religious leaders, 4- Lack of health facilities and facilities in the public sector 5- Chaotic financial situation of the government 6-The prevalence of altruistic thinking and the reflection of humanitarian movements in different countries in Iran, 7- The desire to participate and expand social and civic cooperation, the interest of people to leave a good name behind.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله Hamedan Province, Health Donors, Medical Charities, Pahlavi Era, Health.
نویسندگان مقاله منصور حیدری | Mansoor Heidari
Islamic Knowledge Department, Medicine Faculty, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran
گروه معارف اسلامی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران

رضا کرمی | Reza Karami
Islamic Knowledge Department, Medicine Faculty, Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran.
گروه معارف اسلامی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی همدان، همدان، ایران

نشانی اینترنتی http://aijrh.umsha.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-6-1&slc_lang=fa&sid=1
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده تاریخ و سلامت
نوع مقاله منتشر شده پژوهشی
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات